Zadelpijn bij vrouwen: het fietszadel

De meest voorkomende oorzaak van zadelpijn: problemen met de zadelbreedte

In de vorige delen van dit zadelpijndossier heb je veel verschillende oorzaken van zadelpijn kunnen lezen. Vooral oorzaken waar je maar weinig anderen over zult horen. Misschien heb jij de oorzaak van jouw zadelpijn al kunnen ontdekken? Desalniettemin ontstaan de meest ernstige zitvlakklachten en zadelpijnen toch echt door een ongeschikt zadel of een verkeerde afstelling van het zadel.

De zadelbreedte is bij zeker 70% van de vrouwen die ik zie bij bikefits het probleem. Zij hebben óf een standaard ‘mannenzadel’ (wat op zich ook geschikt voor een vrouw kan zijn, hierover later meer) óf een te smal vrouwenzadel gekocht.

Te hoge druk op de zachte delen

Als het zadel te smal is, wordt er te weinig gewicht opgevangen door de zitbotten. Hierdoor ontstaat er een verhoogde druk op de zachte delen, serieuze zadelklachten liggen dan op de loer. Maar hier is een oplossing voor en de naam zegt het al: zitbotten. Deze zijn ervoor gemaakt om op te zitten en daar wil jij dus absoluut gebruik van maken! Maar hoe bepaal je nou de ideale zadelbreedte?

Zitbotmeting doen om de goede zadelbreedte te bepalen?

Wat mij betreft is dit geen goed idee en zonde van je geld. Veel dames die ik zie met zadelproblemen hebben al eerder een zitbotmeting gedaan om de zitbot breedte te bepalen. Puur op basis van de zitbot breedte wordt er vervolgens een geschikt zadel verkocht waarmee er volledig voorbij wordt gegaan aan alle andere lichamelijke factoren die invloed hebben (zie stukje ‘lichamelijke factoren die invloed hebben op het gevoel in het zadel’).

Naast lichamelijke factoren die invloed hebben op het zadel gevoel zijn er ook factoren in de fietspositie die invloed hebben hierop. Je kunt je misschien voorstellen dat de stuurhoogte en de reach naar het stuur toe invloed heeft op jouw zit in het zadel. En of je fietst op een mountainbike, stadsfiets of racefiets.

Zadeldrukmeting doen om een geschikt zadel te vinden?

Dit kan je al verder helpen dan een zitbotmeting, maar ook een zadeldrukmeting vertelt niet het volledige verhaal en heb je in principe niet nodig om een geschikt zadel te vinden! Een zadeldrukmeting geeft een mooi beeld van hoe de druk verdeeld is over het zadel, maar zegt feitelijk gezien niks over hoe jouw lichaam deze druk kan verteren. De één kan veel druk hebben op bepaalde delen zonder klachten te ontwikkelen, terwijl de ander maar heel weinig druk aankan op precies dezelfde delen. Dus hoe moet de zadeldrukmeting geïnterpreteerd worden voor jou als persoon?

De beste zadeldrukmeting: Jouw eigen gevoel

Of het zadel nu ‘officieel’ past bij jouw zitbot breedte of niet is niet zo interessant. Wat wel interessant is of het lekker zit. Als we puur op de zitbotbreedte af zouden gaan, kan een groot gedeelte van de vrouwen prima overweg met de breedte van een ‘mannenzadel’. Maar vaak is er meer drukverdeling vanuit een zadel nodig, dus een breder zadel, om jou als vrouw comfortabel te laten fietsen. Hoe het zadel voor jou aanvoelt, is de beste zadeldrukmeting die er is.

De invloed van een verkeerde zadelafstelling én tips om dit te verbeteren

Een zadel wat te laag, te hoog, verkeerd gekanteld, te ver naar voren of achteren staat zorgt vrijwel altijd voor ongemak. Dit is eigenlijk het eerste wat je uit wil sluiten voordat je op zoek gaat naar een nieuw zadel. De druk wordt bij een verkeerde zadelafstelling niet goed verdeeld over het zadel, wat voor tal van klachten kan zorgen.

De zadelafstelling is iets wat in een bikefitting soms wel een heel uur in beslag neemt en secuur moet gebeuren. Maar wat voor jou nu van belang is om de grote fouten uit de afstelling te halen. Ga maar eens aan de slag met onderstaande tips, wie weet ontdek je iets waar je een aanpassing in moet gaan doen!

Tip 1: Een goede zadel kanteling om zadelpijn te voorkomen

Als je een vlak zadel hebt, zorg dan dat je zadel net niet waterpas, voorover zet. Dat zou een goede drukverdeling moeten geven op het zadel. Een klein beetje extra naar voren kantelen kan wel, maar liever niet te veel omdat dan de druk op de handen en armen zal toenemen.

Bij zadels met met een holle vorm, als het ware een kommetje waar je in zit, is de kanteling lastiger te bepalen. Over het algemeen wil je het middelste gedeelte van je zadel dan waterpas hebben. Krijg je dan het gevoel van je zadel af te glijden? In dat geval zet je de neus millimeter voor millimeter omhoog, net zolang totdat je dit gevoel niet meer hebt.

Tip 2: Een goede zadelhoogte om zadelpijn te voorkomen

Een simpele test om te kijken of je zadel veel te hoog of veel laag staat is deze:

1. Plaats je fiets voor het gemak in een fietstrainer en stap op (bijvoorbeeld Tacx). Is dit niet voorhanden, leun dan tegen de muur terwijl je op de fiets zit.
2. Zorg dat je ingeklikt bent met je schoenen.
3. Plaats het crankstel in verticale stand. Dus 1 been omhoog en 1 been omlaag. Zorg dat je met je billen stabiel blijft zitten op het zadel!
4. Let nu op het been wat gestrekt is. Hoe is de hoek van de enkel terwijl je je been volledig strekt, zonder te bewegen op het zadel?
5. Als je hak nu erg omlaag wijst ten opzichte van je voorvoet is het raadzaam je zadel een stukje omhoog te zetten. Als je hak nu juist hoger uitkomt dan je voorvoet (die nog steeds ingeklikt is!), kan het zin hebben je zadel omlaag te zetten.

Let op: Met deze bovenstaande stappen kun je geen ideale zadelhoogte bepalen, maar wel de grote fouten eruit halen!

Tip 3: Een goede zadelterugstand om zadelpijn te voorkomen

Ook hier ga je nu proberen de grote fouten uit te halen!

1. Plaats je fiets voor het gemak in een fietstrainer en stap op (bijvoorbeeld Tacx). Is dit niet voorhanden, leun dan tegen de muur terwijl je op de fiets zit.
2. Zorg dat je ingeklikt bent met je schoenen.
3. Plaats het crankstel in horizontale stand. Dus 1 been naar voren en 1 been naar achteren. Zorg dat je met je billen stabiel blijft zitten op het zadel!
4. Let nu op voorste been. Je wil dat het hart van je knie ongeveer boven de as van het pedaal zit. Dit kun je eventueel met een loodlijntje meten.
5. Scheelt dit veel? Verschuif dan je zadel naar voren of achteren.

De oplossing voor zitvlakklachten en zadelpijn bij vrouwen: doe een bikefit

Een goed zadel vinden kan soms een hele zoektocht zijn. Hierbij dien je met veel verschillende factoren rekening te houden. Het is heel belangrijk goed te luisteren naar je lichaam. Zoals eerder gezegd: Voelt het niet goed, dan is het ook niet goed. Blijf nooit te lang met zadelpijn doorfietsen. Als het na een vijftal ritten niet langzaamaan minder gaat worden zal het waarschijnlijk niet meer verdwijnen en moet je actie ondernemen!

Lukt het je zelf niet om met bovenstaande tips de afstelling van je fiets te verbeteren of een ander zadel te kiezen? Ik help je graag in Rotterdam of Heenvliet tijdens een bikefitting aan een comfortabele en perfecte fietspositie!

In het vierde en laatste deel van dit zadelpijndossier vertel ik je waar je op kunt letten bij het kopen van een fietszadel.